TAKE-OVER: Anouk interviewt filmmaker Vincent Boy Kars

/Interviews

In 2015 studeerde Vincent af aan het AKV St. Joost in Breda, sindsdien timmert hij aan de weg als documentairemaker en dat lijkt hem aardig te lukken. In 2017 verscheen Independent Boy en dit jaar kwam daar Drama Girl bij. Beide films zijn onderdeel van een drieluik over het leven van millennials en de uitdagingen en onzekerheden waar zij in de huidige maatschappij mee worstelen. Vincent vertelt ons over zijn werk, aanpak, overtuigingen en passie voor film. 

Om te beginnen: waar is jouw liefde voor film maken ontstaan? Is dit iets wat je altijd al hebt willen doen?

“Ik ben eigenlijk al heel jong begonnen met films maken, toen ik op de basisschool zat al. Een vriend van mij kreeg destijds een camera en toen zijn we eigenlijk uit verveling films gaan maken. Op mijn achttiende ben ik toen naar de kunstacademie gegaan. Ik begon in Rotterdam aan de Willem de Kooning, maar heb mijn opleiding uiteindelijk afgemaakt aan het St. Joost in Breda. Maar ja, kunstacademie dus, wat wel iets heel anders is dan de filmacademie natuurlijk.” 

Was jouw afstudeerproject dan wel een film?

“Ja, klopt. Mijn afstudeerfilm heet My First Porn Film en is te bekijken op 2DOC. Die film was een mooi visitekaartje voor de buitenwereld en een manier om een stijl van filmen te vinden waar ik mij fijn bij voelde. Dit heeft mij ook het vertrouwen gegeven dat ik, hoe zal ik het zeggen... ‘blijkbaar echt iets kan’. Uiteindelijk heb ik een vrij bijzondere manier van film maken gevonden en dat is super belangrijk; dat je er achter komt wie je bent en wat je wilt maken. Door die zoektocht is uiteindelijk wel alles op zijn plek gevallen.” 

Ik denk inderdaad dat je een vrij unieke stijl hebt gevonden. Zou je die misschien ook kunnen omschrijven?

“Eigenlijk is iedere film nog steeds een experiment, telkens zoek ik iets nieuws. Maar ik denk dat ze uiteindelijk allemaal binnen één kader passen. Ik probeer echte mensen in mijn wereld te plaatsen en kijk vervolgens wat dit met hen doet. Anders gezegd zet ik documentaire personages in gefictionaliseerde werelden en geef hen opdrachten. Op die manier ga ik met hen een proces aan.” 

…. 

“Klinkt dat nog een beetje logisch?” 

Ja, vet. Volgens mij begrijp ik dat. En jouw recentere films: Independent Boy en Drama Girl, die zijn onderdeel van een drieluik, toch? Kun je daar iets meer over vertellen? 

Ja, klopt. Toen ik Independent Boy had gemaakt, bedacht ik daar een groter geheel van te willen maken, waarin ik de millennial een stem geef. Die trilogie is voor mij ook een manier om te experimenteren met film maken en dwingt mij om vast te houden aan specifieke ideeën en mij daarin te verdiepen. 

In hoeverre verschillen Independent Boy en Drama Girl toch van elkaar? 

Independent Boy draait om mijn vriend Metin, van wie het leven min of meer was vastgelopen en door middel van de film nam ik zijn leven voor een maand over. Ik probeerde hem te helpen en geloofde heel sterk in het idee van maakbaarheid. Ikzelf was net afgestudeerd en kon vrij snel van mijn passie mijn werk maken. Door een hele simpele, bijna oppervlakkige manier van denken, realiseerde ik mijzelf, dat je door hard te werken succes kunt behalen. Dit idee projecteerde ik op mijn vriend.” 

“Bij Drama Girl was dit iets anders, een wat grijzer gebied. Het gaat minder over maakbaarheid, maar over hoe je negatieve gebeurtenissen uit het verleden een plek kunt geven en hier sterker door kunt worden. Als je in het heden sterk in je schoenen wilt staan, zul je eerst de moeilijke ervaringen uit het verleden een plek moeten geven. Dat is een groot onderdeel van volwassen worden. Het drieluik als geheel gaat uiteindelijk over dit volwassen worden van de millennial.” 

Hoe ben je voor Drama Girl bij het personage van Leyla gekomen? Was dat ook een vriendin? 

“Nee, dat ging iets anders. Ik ben zelf vijf jaar geleden mijn vader verloren en het kostte best veel moeite dat een plek te geven. Wat natuurlijk logisch is, want dat is nu eenmaal een vrij heftige gebeurtenis in het leven. Ik merkte dat ik hierdoor wel anders in het leven ben gaan staan en vanuit daar ben ik op zoek gegaan naar een jonge vrouw die net als ik een ouder heeft verloren. Vervolgens zijn we samen de diepte ingegaan.” 

Dus eigenlijk is het een hele persoonlijke film, die ook iets over jouw proces vertelt? 

“Absoluut. Al zou je kunnen zeggen dat ik bij Independent Boy toch meer aanwezig was. Dat vinden sommigen dan ook jammer: dat ik het mijzelf in die zin dus makkelijk heb gemaakt, terwijl het juist zo een persoonlijke film is.” 

Ha, oke. Maar ik vind dat jij je als filmmaker ook erg kwetsbaar opstelt in Drama Girl , of zie ik dat verkeerd? 

“Klopt, dat is ook een heel tricky gebied, omdat ik mensen best wel door het stof laat gaan, maar mijzelf eigenlijk niet of nauwelijks. Dan ontstaan er wel een soort ongelijke machtsverhoudingen.” 

Eigenlijk gebruik je dus een ander voor het maken van jouw film?

“Ja, eigenlijk is dat natuurlijk wel zo. Zij spelen in mijn film en moeten zich houden aan mijn regels, maar uiteindelijk doe ik dit wel altijd om hen te helpen. Ik hou ze als het ware een spiegel voor. Dat is een hele interessante manier van werken, maar heeft ook veel haken en ogen. Lang niet iedereen waardeert het.” 

Ja, ik kan mij zeker voorstellen dat jouw films een hoop vragen oproepen bij kijkers. Het is niet alleen een experiment voor jou, maar ook voor hen. 

“Nee, zeker. Ik maak het de kijker in die zin ook niet makkelijk en merk dat de één het volledig begrijpt en interessant vindt en de ander juist totaal niet. Als je met een bepaalde verwachting kijkt en niet echt open staat voor iets nieuws, snap ik ook dat mijn films best irritant kunnen zijn. Maar dat hoort er denk ik ook bij, want ik wil wel altijd blijven vernieuwen, dan kun je ook niet iedere kijker meekrijgen.” 

Dat is misschien ook wat film meer zou moeten zijn: vernieuwend, experimenteel en niet volgens strikte richtlijnen? 

“Ja, absoluut. En dat brengt mij op het punt dat ik ook films moet kunnen maken die niet alleen maar verwarren. Er zijn veel mensen die mijn films zien en denken ‘waar zit ik nu eigenlijk naar te kijken?’. In het begin is dat misschien leuk, maar uiteindelijk wil ik toch ook films maken waar dit geen rol meer speelt.” 

Wel nog altijd binnen documentaire, of later misschien ook fictie? 

“Dat maakt mij eigenlijk niet eens zoveel uit. Hopelijk mag ik de rest van mijn leven films blijven maken. Ik zal denk ik altijd blijven switchen tussen die twee. Omdat ik mij nu eigenlijk in het grijze gebied ertussen bevind, verwacht ik wel dat ik het mijzelf uiteindelijk minder moeilijk wil maken. Maar het blijft altijd een zoektocht; eigenlijk heb ik niet eens echt een idee waar ik nu mee bezig ben.” 

Haha. Wellicht is dat ook typerend voor het begin van je carrière, waarin je nog zoekende bent naar wat wel en niet werkt? 

“Klopt, zo sta ik er ook zeker in. Ik probeer nu als het ware tegen de stroom in te gaan, een beetje te provoceren hier en daar. Op een gegeven moment hoop ik daar genoeg lessen uitgehaald te hebben en kan ik over tien jaar een solid film neerzetten, zonder dat dat een experiment hoeft te zijn.” 

Ja, snap ik. Ik geloof dat er een heleboel mensen zijn die ondanks dit grote experiment heel erg van je films genieten. 

“Over het algemeen zullen kijkers in dezelfde leeftijdscategorie als mijn personages zich misschien wat beter identificeren met mijn films en hoe ik te werk ga. Maar dit is absoluut niet zo zwart-wit. Ik denk ook, dat er misschien iets valt te zeggen voor de tijd waarin de generatie van jij en ik is opgegroeid. In een beeldcultuur waarin internet, film, etc. eigenlijk allesomvattend is, zijn wij misschien ook wel anders getraind in het lezen van films…” 

My First Porn Film (2015) en Independent Boy (2017) zijn te bekijken op 2Doc. Drama Girl (2020) draaide begin dit jaar in de Nederlandse filmhuizen, tot deze plots moesten sluiten. Nu is deze online te bekijken via Vitamine Cineville en Picl.